کد مطلب:280193 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:260
آداب پس از نماز صبح
سابقا مذكور شد كه یكی از تكالیف انام در غیبت امام (علیه الصلوة و السلام) تجدید عهد است در هر روز و در هر شب و بعضی از معانی تجدید عهد را هم ذكر كردیم. پس چون داخل روز تازه شدی، باید متوجه امام خود (عجل الله فرجه) شده از روی كمال خلوص عقیدت تجدید عهد و بیعت تازه با آن حضرت نمائی و چنان تصور كنی كه امام تو (ارواحنا فداه) در پرده ی اختفاء پنهان نیست و در مقر سلطنت خود جلوس فرموده و تو خدمت آن حضرت مشرف می شوی و در حضور باهر النور آن حضرت ایستاده این كلمات را چنانكه آباء كرامش (علیهم السلام) فرموده اند، تو هم می گوئی. پس ابتداء سلام كن به حضرت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به این نهج، چنانچه در «قرب الاسناد» و غیره از كتب معتبره از حضرت امام رضا (علیه الصلوة و السلام) به سند صحیح روایت است كه بزنطی به آن حضرت عرض كرد:
صلوات و سلام بر حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) بعد از هر نماز چگونه است؟
حضرت فرمودند:
اما سلام فرستادن بر آن حضرت بدین قسم است، بگو:
السلام علیك یا رسول الله و رحمة الله و بركاته، السلام علیك یا محمد بن عبدالله، السلام علیك یا خیرة الله، السلام علیك یا حبیب الله، السلام علیك یا صفوة الله، السلام علیك یا امین الله، اشهد انك رسول الله، و اشهد
[ صفحه 70]
انك محمد بن عبدالله، و اشهد انك قد نصحت لامتك و جاهدت فی سبیل ربك و عبدته حتی اتاك الیقین، فجزاك الله یا رسول الله افضل ما جزی نبیا عن امته، اللهم صل علی محمد و آله افضل ما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید.
زیارت مختصری دیگر كه مخصوص بعد از نماز صبح جمعه است، ان شاء الله تعالی بعد از این در محل خود ذكر خواهد شد، و بعد از آن سلام نمائی به آن حضرت (ارواحنا فداه) به سلامهائی كه از ائمه ی معصومین و خود آن حضرت (صلی الله علیهم اجمعین) وارد شده كه بعد از این در كیفیت سلام فرستادن به آن حضرت به انواع سلامهای وارده در موضع خود خواهد آمد. پس از آن باید تقرب جوئی به خدای تعالی و رسول و ائمه (علیهم السلام) به «دعای تقرب» كه از ائمه ی (ع) مذكور است، فرموده اند دو دست خود را به آسمان بلند كنی و بگوئی:
اللهم انی اتقرب الیك بمحمد رسولك و نبیك و بعلی وصیه و الائمة من ولده الطاهرین الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و محمد بن الحسن صاحب العصر و الزمان صلواتك علیهم اجمعین، اللهم انی اتقرب الیك بهم و اتولاهم و اتبرء من اعدائهم و اشهد اللهم بحقائق الاخلاص و صدق الیقین انهم خلفاؤك فی ارضك و حججك علی عبادك و الوسائل الیك و ابواب رحمتك، اللهم احشرنی معهم و لا تخرجنی من جملة اولیائهم و ثبتنی علی عهدهم و اجعلنی بهم عندك وجیها فی الدینا و الاخرة و من المقربین و ثبت الیقین فی قلبی و زدنی هدی و نورا، اللهم صل علی محمد و
[ صفحه 71]
آل محمد واعطنی من جزیل ما اعطیت عبادك المؤمنین ما آمن به من عقابك و استوجب به رضاك و رحمتك و اهدنی الی ما اختلف فیه من الحق باذنك انك تهدی من تشاء الی صراط مستقیم و اسئلك یا رب فی الدنیا حسنة و فی الاخرة حسنة و اسئلك ان تقنی عذاب النار.
بعد از آن بخوانی این دعا را كه در «كافی» است كه در تعقیب هر نماز باید خواند، و چون به این عبارت رسی:
اللهم احفظ ولیك فلان...
بگوئی:
اللهم احفظ ولیك القائم الحجة صلواتك علیه و علی آبائه الطاهرین....
و متوجه شوی به سوی آن حضرت و مضامین دعا را از روی صمیم قلب بخوانی:
رضیت بالله ربا و بمحمد نبیا و بالاسلام دینا و بالقرآن كتابا و بعلی و الحسن والحسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الحجة بن الحسن ائمة. اللهم ولیك القائم الحجة فاحفظه من بین یدیه و من خلفه و عن یمینه و عن شماله و من فوقه و من تحته و امدد له فی عمره و اجعله القائم بامرك والمنتصر لدینك و اره ما تحب و تقر به عینه فی نفسه و ذریته و فی اهله و ماله و فی شیعته و فی عدوه و ارهم منه ما یحذرون و اره فیهم ما یحب و تقربه عینه و اشف به صدورنا و صدور قوم مؤمنین.
[ صفحه 72]
بعد از آن متوجه شو به خدای خود و از او عهد و پیمان تازه بگیر و عهد و پیمان خود را تازه كن، و این چنان است كه كفعمی و شیخ طبرسی (اعلی الله مقامهما) و سایر علماء اعلام روایت كرده اند از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) كه روزی آن حضرت به اصحاب خود فرمودند:
آیا عاجزید كه هر صبح و شام نزد خداوند عالمیان عهدی بگیرید؟
گفتند:
چگونه عهد بگیریم؟
فرمودند كه:
این دعا را بخوانید كه هر كه این دعا را بخواند مهری بر آن می زنند و در زیر عرش الهی می گذراند، چون روز قیامت شود منادی ندا كند كه كجایند آنان كه نزد خداوند رحمن عهدی دارند. پس آن عهد را به ایشان دهند و به آن عهد داخل بهشت شوند:
اللهم فاطر السوات و الارض عالم الغیب و الشهادة الرحمن الرحیم، اعهد الیك فی هذه الدنیا انك انت الله لا اله الا انت وحدك لا شریك لك و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبدك و رسولك، اللهم فصل علی محمد و اله و لا تكلنی الی نفس طرفة عین ابدا و لا الی احد من خلقك فانك ان وكلتنی الیها تباعدنی من الخیر و تقربنی من الشر ای رب لا اثق الا برحمتك فصل علی محمد و آله الطیبین و اجعل لی عندك عهدا تودیه الی یوم القیمة انك لا تخلف المیعاد.
بعد از آن متوجه شوی به خدای (عز سبحانه و بهر برهانه) و به این عهد دیگر، خود را در دارین مفتخر و سرافراز نمائی، و بخوانی عهدی را كه از حضرت ابوجعفر (علیه السلام) روایت است كه در «مهج» ابن طاوس و سایر كتب دعوات ثبت است. حضرت می فرمایند:
[ صفحه 73]
هر كس از موالیان ما در عمر خود یك مرتبه این دعا را بخواند، نوشته می شود در رق عبودیت و بلند می شود در دیوان حضرت قائم (ارواحنا فداه) پس چون ظهور فرماید قائم (عجل الله فرجه) ندا می فرماید به اسم خواننده ی این دعا و اسم پدر او، و می دهد به او آن نوشته كه در رق عبودیت نوشته شده و گفته شود به آن كس كه: «بگیر این كتاب عهد خود را كه در دنیا با ما معاهده نموید.»
بعد حضرت ابی جعفر (علیه السلام) فرمودند:
این است قول خدای (عز و جل) كه فرموده:
الا من اتخذ عند الرحمن عهدا.
بخوان این دعا را در حالتی كه طاهر باشی:
اللهم یا اله الالهة یا واحدیا احد یا آخر الآخرین یا قاهر القاهرین یا علی یا عظیم، انت العلی الا علی علوت فوق كل علو هذا یا سیدی عهدی و انت منجز و عدی فصل یا مولای عهدی و انجز وعدی، آمنت بك و اسئلك بحجابك العربی و بحجابك العجمی و بحجابك العبرانی و بحجابك السریانی و بحجابك الرومی و بحجابك الهندی و اثبت (و ثبت، خ. ل) معرفتك بالعنایة الاولی فانك انت الله لا تری و انت بالمنظر الاعلی و اتقرب الیك برسولك المنذر صلی الله علیه و آله و بعلی امیرالمومنین صلوات الله علیه الهادی و بالحسن السید و بالحسین الشهید سبطی نبیك و بفاطمة البتول و بعلی بن الحسین زین العابدین ذی الثفنات و محمد بن علی الباقر عن علمك و بجعفر بن محمد الصادق و صدق (الذی صدق، خ، اصح) بمیثاقك و میعادك (و بمیعادك، خ) و موسی (و به موسی، خ. ل) بن جعفر الحضور القائم بعهدك و بعلی بن موسی الرضا الراضی بحكمك و بمحمد بن علی
[ صفحه 74]
الحبر الفاضل المرتضی فی المؤمنین و بعلی بن محمد الامین المؤتمن هادی المسترشدین و بالحسن بن علی الطاره الزكی خزانة الوصیین و اتقرب الیك بالامام القائم العدل المهدی المنتظر (المنتظر المهدی، خ) امامنا و ابن امامنا (ائمتنا، خ) صلوات الله علیهم اجمعین، یا من جل فعظم و اهل ذلك فعفی و رحم یا من قدر فلطف اشكو الیك ضعفی و ما قصر عنه املی من توحیدك و كنه معرفتك و اتوجه الیك بالتسمیة البیضاء و بالوحدانیة الكبری التی قصر عنها من ادبر و تولی و آمنت بحجابك الاعظم و بكلماتك السامة العلیا التی خلقت منها دار البلی و احللت من احببت جنة المأوی و آمنت بالسابقین و الصدیقین و اصحاب الیمین من المومنین الذین خلطوا عملا صالحا و آخر سیئا الاتولنی غیرهم و لا تفرق بینی و بینهم فدا اذا قدمت الرضا بفصل القضاء آمنت بسرهم و علانیتهم و خواتیم اعمالهم فانك تختم علیها اذا شئت یا من اتحفنی بالاقرار بالوحدانیة و حبانی بمعرفة الربوبیة وخلصنی من الشك و العمی رضیت بلك ربا و بالاصفیاء حججا و بالمحجوبین انبیاء و بالرسل ادلا و بالمتقین امراء و سامعا لك مطیعا.
و بعد از آن متوجه به سوی امام عصر (ارواحنا فداه) و با آن حضرت معاهده ی جدیده نمائی و با امام خود عهد و میثاق خود را در این روز جدید تازه می كنی، و باید متوجه مضامین عالیه و عبارات سامیه ی این دعای عظیم القدر جلیل الشان كه از مكنونات الهیه و مخزونات غیبیه ی سرمدیه است باشی و باید در ادای این عبارات كمال توجه و التفات قلبیه را داشته باشی، كه مبادا - نعوذ بالله - از روی كذب و ریاء باشد و این عهد را سید بن طاوس و كفعمی و دیگران در
[ صفحه 75]
مصابیح و كتب معتبره از حضرت صادق (علیه الصلوة و السلام) روایت كرده اند كه آن حضرت فرموده اند:
هر كه خدا را بخواند به این عهد چهل صباح، از انصار حضرت قائم (عجل الله فرجه) می شود. و اگر قبل از ظهور آن حضرت بمیرد و آن حضرت را (ارواحنا فداه) درك نكند، خداوند او را از قبرش زنده می كند - یعنی رجعت می كند به دنیا كه خدمت آن حضرت مشرف شود - و خدای تعالی به هر كلمه هزار حسنه برای او بنویسد و هزار گناه از او محو كند:
اللهم رب النور العظیم و رب الكرسی الرفیع و رب البحر المسجور و منزل التوریة و الانجیل و الزبور و رب الظل و الحرور و منزل الفرقان العظیم، و رب الملئكة المقربین و الانبیاء و المرسلین، اللهم انی اسئلك باسمك الكریم و بنور وجهك المنیر و ملكك القدیم، یا حی یا قیوم و باسمك الذی اشرقت به السموات و الارضون، یا حیا قبل كل حی و یا حیا بعد كل حی و یا حیا لا اله الا انت اللهم بلغ مولانا الامام الهادی المهدی القائم بامرك (بامر الله، خ) صلی الله علیه و علی آبائه الطاهرین عن جمیع المومنین و المومنات فی مشارق الارض و مغاربها و سهلها و جبلها و برها و بحرها و عنی و عن والدی و ولدی و اخوانی من الصلوات زنة عرش الله و مداد كلماته و ما احصاه كتابه و احاط به علمه، اللهم انی اجدد له فی صبیحة هذا الیوم و ماعشت به فی ایام حیاتی عهدا و عقدا و بیعة له فی عنقی لا احول عنها و لا ازول، اللهم اجعلنی من انصاره و اعوانه و الذابین عنه و المسارعین فی حوائجه و الممتثلین لاوامره و نواهیه و السابقین الی ارادته و المحامین عنه و المستشهدین بین یدیه، اللهم فان حال
[ صفحه 76]
بینی و بینه الموت الذی جعلته علی عبادك حتما مقضیا فاخرجنی من قبری موتزرا كفنی شاهرا سیفی مجردا قناتی ملبیا دعوة الداع فی الحاضر و البادی، اللهم ارنی الطلعة الرشیدة و الغرة الحمیدة واكحل بصری بنظرة منی الیه و عجل فرجه و اوسع منهجه و اسلك بی محجته و انفذ امره و اشدد ازره و قو ظهره، و اعمر اللهم به بلادك و احی به عبادك فانك قلت و قولك الحق «ظهر الفساد فی البر و البحر بما كسبت ایدی الناس» و اظهر اللهم ولیك و ابن ولیك و ابن بنت نبیك المسمی باسم رسولك صلواتك علیه و آله فی الدنیا و الاخرة حتی لا یظفر بشیی ء من الباطل الا مزقه و یحق الله الحق و یحققه، اللهم فاجعله مفزعا للمظلوم من عبادك و ناصرا لمن لا یجد ناصرا غیرك و مجددا لما عطل من احكام كتابك و مشیدا لما ورد من اعلام دینك و سنن نبیك صلی الله علیه و آله و اجعله اللهم ممن حصنته من بأس المعتدین، اللهم و سر نبیك محمدا صلی الله علیه و آله برؤیته و من تبعه علی دعوته و ارحم استكانتنا من بعده، اللهم اكشف هذه الغمة عن هذه الامة بحضوره و عجل لنا ظهوره، انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا برحمتك یا ارحم الراحمین.
پس سه مرتبه دست بر زانوی راست بزن و بگو:
العجل العجل العجل یا مولای یا صاحب الزمان.
بعد از آن به اشتیاق لقای آن حضرت (ارواح العالمین فداه) در خواب یا بیداری و تجدید عهد و میثاق با امام خود (ارواحنا فداه) از روی كمال محبت و مودت و اتحاد و خلوص عقیدت و وداد، می خوانی دعای عظیم القدری را كه حضرت صادق (علیه السلام) فرموده اند:
[ صفحه 77]
هر كه بخواند بعد از هر فریضه، به درستی كه می بیند امام محمد بن الحسن (علیه و علی آبائه السلام) را یا در بیداری یا در خواب. و سید بن طاوس (قدس سره) فرموده زیارتی - كه امام عصر را در هر روز بعد از نماز فجر باید زیارت كرد - این است:
بسم الله الرحمن الرحیم، اللهم بلغ مولانا صاحب الزمان اینما كان و حیثما كمان من مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها عنی و عن والدی و عن ولدی و اخوانی التحیة و السلام عدد خلق الله وزنة عرش الله و ما احصاه كتابه و احاط به علمه، اللهم انی اجدد فی صبیحة هذا الیوم و ما عشت فیه من ایام حیاتی عهدا و عقدا و بیعة له فی عنقی لا احول عنها و لا ازول، اللهم اجعلنی من انصاره و نصاره و الذابین عنه و الممتثلین لاوامره و نواهیه فی ایامه و المستشهدین بین یدیه، اللهم فان حال بینی و بینه الموت الذی جعلته علی عبادك حتما مقضیا فاخرجنی من قبری مؤتزرا كفنی شاهرا سیفی مجردا قناتی ملبیا دعوة الداعی فی الحاضر و البادی، اللهم ارنی الطلعة الرشیدة و الغرة الحمیدة و اكحل بصری (ناظری، خ. ل) بنظرة منی الیه و عجل فرجه و سهل مخرجه، اللهم اشدد ازره و قو ظهره و طول عمره و اعمر اللهم به بلادك و احی به عبادك فانت قلت و قولك الحق: ظهر الفساد فی البر و البحر بما كسبت ایدی الناس فاظهر اللهم لنا ولیك و ابن بنت نبیك المسمی باسم رسولك صلواتك علیه و آله حتی لا یظفر بشیی ء من الباطل الا مزقه و یحق الله بكلماته و یحققه، اللهم اكشف هذه الغمة عن هذه الامة، انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا...
بعد از آن عرض عقاید حقه ی خود را باید به ملائكه كه تازه ورود كرده اند
[ صفحه 78]
بنمائی، كه عقاید حقه ی تو را بنویسند در جزو اعمال امروز تو، هنگام غروب آفتاب كه صعود می نمایند با خود ببرند. و بهترین دعاهائی كه مشتمل بر شهادت به وحدانیت خدا و نبوت خاتم انبیاء و وصایت تمام اوصیاء و اكثر عقاید حقه است و متضمن حوائج دنیا و آخرت است، دعای عظیم القدری است كه سید بن طاووس در «مهج الدعوات» از موسی بن جعفر (صلوات الله و سلامه علیه) روایت كرده و مجلسی (علیه الرحمه و الرضوان) در «بحار الانوار» از كتاب «عتیق» نقل نموده و مسمی است به دعای اعتقاد، سید بن طاوس (قدس سره) همین دعای اعتقاد را در «مهج» از حضرت رضا (علیه الصلوة و السلام) نیز نقل نموده كه از اصل كتاب یونس بن بگیر این دعا را یافته كه یونس از آن حضرت سوال می نماید كه تعلیم نماید او را دعائی كه در وقت شدائد بخواند. و این دو دعا در مضامین و عبارات جزئی اختلافی با هم دارند. هر كه خواهد رجوع به «مهج» نماید:
الهی ان ذنوبی و كثرتها قد غبرت وجهی عندك و حجبتنی عن استیهال رحمتك و باعدتنی عن استنجاز مغفرتك، و لولا تعلقی بآلائك و تمسكی بالرجاء لما وعدت امثالی من المسرفین و اشباهی من الخاطئین و نهیت القانطین بقولك یا عبادی الذین اسرفوا علی انفهسم لا تقنطوا من رحمة الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا انه هو الغفور الرحیم و حذرت القانطین من رحمتك فقلت «و من یقنط من رحمة ربه الا الضالون ثم ندبتنا برحمتك الی دعائك فقلت «ادعونی استجب لكم ان الذین یستكبرون عن عبادی سیدخلون جهنم داخرین «الهی لقد كان ذل الایاس علی مشتملا و القنوط من رحمتك بی ملتحفا، الهی قد و عدت المحسن ظنه بك ثوابا و اوعدت المسیی ء بك ظنه عقابا، اللهم و قد اسبل دمعی حسن الظن بك فی عتق رقبتی من النار و تغمد ذللی و اقامة عثرتی و قلت و قولك الحق لا
[ صفحه 79]
خلف له و لا تبدیل یوم ندعوا كل اناس بامامهم و ذلك یوم النشور اذا نفخ فی الصور و بعثر ما فی القبور،اللهم انی اقروا اشهدو اعترف و لا اجحدوا اسروا اظهرو اعلن وابطن بانك انت الله الذی لا اله الا انت وحدك لا شریك لك وان محمدا عبدك و رسولك و ان علیا امیرالمومنین و سید الوصیین و وارث علم النبیین و قاتل المشركین و امام المتقین ومبیر المنافقین و مجاهد الناكثین و القاسطین و المارقین و امامی و محجتی و من لا اثق بالاعمال و ان زكت و لا اراها منجیة لی و ان صلحت الا بولایته و الایتمام به و الاقرار بفضائله و القبول من حملتها و التسلیم لرواتها، اللهم و اقربا وصیائه من ابنائه ائمة و حججا و ادلة و سرجا و اعلاما و منارا وسادة و ابرارا و ادین بسرهم و جهرهم و ظاهرهم و باطنهم وحبهم و میتهم و شاهدهم و غائبهم لا شك فی ذلك لا ارتیاب و لا تحول عنه و لا انقلاب، اللهم فادعنی یوم حشری و حین نشری بامامتهم و احشرنی فی زمرتهم و اكتبنی فی اصحابهم و اجعلنی من اخوانهم و انقذنی بهم یا مولای من حر النیران فانك ان اعفیتنی منها كنت من الفائزین، اللهم و قد اصبحت فی یومی هذا لاثقة لی و لا مفزع و لا ملجاء و لا ملتجاء غیر من توسلت بهم الیك من آل رسولك صلی الله علیه و آله علی امیرالمومنین و سیدتی فاطمة الزهراء و الحسن و الحسین والائمة من ولدهم و الحجة المستورة من ذریتهم المرجو للامة من بعدهم و خیرتك علیه و علیهم السلام، اللهم فاجعلهم حصنی من المكاره و معقلی من المخاوف و نجنی بهم من كل عدو طاغ و فاسق باغ و من شر ما اعرف و ما انكرو ما استتر علی و ما ابصر و من شر كل دابة ربی آخذ
[ صفحه 80]
بناصیتها، ان ربی علی صراط مستقیم، اللهم بتوسلی الیك بهم و تقربی بمحبتهم افتح علی ابواب رحمتك و مغفرتك و حببنی الی خلقك و جنبنی عداوتهم و بغضهم، انك علی كل شیی قدیر اللهم ولكل متوسل ثواب ولكل ذیشفاعة حق فاسئلك بمن جعلته (جعلتهم، خ، ل) الیك سببی و قدمته (قدمتهم، خ، ل امام طلبتی ان تعرفنی بركة یومی هذا و عامی هذا و شهری هذا، اللهم فهم معولی فی شدتی و رخائی و عافیتی و بلائی و نومی ویقظتی وظعنی و اقامتی و عسری و یسری و صباحی و سمائی و منقلبی و مثوای، اللهم فلا تخلنی بهم من نعمتك و لا تخیبنی بهم من نائلك و لا تقطع رجائی من رحمتك و لا تفتنی و افتح لی من لدنك فتحا یسیرا و اجعل لی من كل ضنك مخرجا و الی كل سعة منهجا، برحمتك یا ارحم الراحمین، اللهم و اجعل اللیل و النهار مختلفین علی برحمتك و معافاتك و منك و فضلك و لا تفقرنی الی احد من خلقك برحمتك یا ارحم الراحمین، انك علی كل شیی ء قدیر و بكل شیی ء محیط و حسبنا الله و نعم الوكیل.
پس از آن بخوان تعقیب بعد از نماز صبح را كه در «مصباح» شیخ و كفعمی و «فلاح السائل» و «مكارم الاخلاق» و «بحار الانوار» و سایر كتب معتبره به اسناد صحیحه از حضرت صادق (علیه الصلوة و السلام) روایت كرده اند. و این دعای جلیل القدر عالیه المضامین نیز مشتمل است بر شهادت به وحدانیت حضرت باریتعالی (عظم شانه و بهر برهانه) و نبوت حضرت خاتم انبیاء و وصایت تمام اوصیاء و عرض عقاید حقه و ذكر امم و مولای تو (ارواحنا فداه) و ذكر حوائج دنیا و آخرت و غیرها. ابتدای آن چنین است:
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله و اهل
[ صفحه 81]
بیته الطاهرین الاخیار الاتقیاء الابرار...
و آخر دعا این است:
... الحمد لله الذی قض عنی صلوة كانت علی المومنین كتابا موقوتا لم یجعلنی من الغابرین.
چون دعاء طولانی است، ترك شد.
[ صفحه 82]
صلوات و سلام بر حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) بعد از هر نماز چگونه است؟
حضرت فرمودند:
اما سلام فرستادن بر آن حضرت بدین قسم است، بگو:
السلام علیك یا رسول الله و رحمة الله و بركاته، السلام علیك یا محمد بن عبدالله، السلام علیك یا خیرة الله، السلام علیك یا حبیب الله، السلام علیك یا صفوة الله، السلام علیك یا امین الله، اشهد انك رسول الله، و اشهد
[ صفحه 70]
انك محمد بن عبدالله، و اشهد انك قد نصحت لامتك و جاهدت فی سبیل ربك و عبدته حتی اتاك الیقین، فجزاك الله یا رسول الله افضل ما جزی نبیا عن امته، اللهم صل علی محمد و آله افضل ما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انك حمید مجید.
زیارت مختصری دیگر كه مخصوص بعد از نماز صبح جمعه است، ان شاء الله تعالی بعد از این در محل خود ذكر خواهد شد، و بعد از آن سلام نمائی به آن حضرت (ارواحنا فداه) به سلامهائی كه از ائمه ی معصومین و خود آن حضرت (صلی الله علیهم اجمعین) وارد شده كه بعد از این در كیفیت سلام فرستادن به آن حضرت به انواع سلامهای وارده در موضع خود خواهد آمد. پس از آن باید تقرب جوئی به خدای تعالی و رسول و ائمه (علیهم السلام) به «دعای تقرب» كه از ائمه ی (ع) مذكور است، فرموده اند دو دست خود را به آسمان بلند كنی و بگوئی:
اللهم انی اتقرب الیك بمحمد رسولك و نبیك و بعلی وصیه و الائمة من ولده الطاهرین الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و محمد بن الحسن صاحب العصر و الزمان صلواتك علیهم اجمعین، اللهم انی اتقرب الیك بهم و اتولاهم و اتبرء من اعدائهم و اشهد اللهم بحقائق الاخلاص و صدق الیقین انهم خلفاؤك فی ارضك و حججك علی عبادك و الوسائل الیك و ابواب رحمتك، اللهم احشرنی معهم و لا تخرجنی من جملة اولیائهم و ثبتنی علی عهدهم و اجعلنی بهم عندك وجیها فی الدینا و الاخرة و من المقربین و ثبت الیقین فی قلبی و زدنی هدی و نورا، اللهم صل علی محمد و
[ صفحه 71]
آل محمد واعطنی من جزیل ما اعطیت عبادك المؤمنین ما آمن به من عقابك و استوجب به رضاك و رحمتك و اهدنی الی ما اختلف فیه من الحق باذنك انك تهدی من تشاء الی صراط مستقیم و اسئلك یا رب فی الدنیا حسنة و فی الاخرة حسنة و اسئلك ان تقنی عذاب النار.
بعد از آن بخوانی این دعا را كه در «كافی» است كه در تعقیب هر نماز باید خواند، و چون به این عبارت رسی:
اللهم احفظ ولیك فلان...
بگوئی:
اللهم احفظ ولیك القائم الحجة صلواتك علیه و علی آبائه الطاهرین....
و متوجه شوی به سوی آن حضرت و مضامین دعا را از روی صمیم قلب بخوانی:
رضیت بالله ربا و بمحمد نبیا و بالاسلام دینا و بالقرآن كتابا و بعلی و الحسن والحسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و الحسن بن علی و الحجة بن الحسن ائمة. اللهم ولیك القائم الحجة فاحفظه من بین یدیه و من خلفه و عن یمینه و عن شماله و من فوقه و من تحته و امدد له فی عمره و اجعله القائم بامرك والمنتصر لدینك و اره ما تحب و تقر به عینه فی نفسه و ذریته و فی اهله و ماله و فی شیعته و فی عدوه و ارهم منه ما یحذرون و اره فیهم ما یحب و تقربه عینه و اشف به صدورنا و صدور قوم مؤمنین.
[ صفحه 72]
بعد از آن متوجه شو به خدای خود و از او عهد و پیمان تازه بگیر و عهد و پیمان خود را تازه كن، و این چنان است كه كفعمی و شیخ طبرسی (اعلی الله مقامهما) و سایر علماء اعلام روایت كرده اند از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) كه روزی آن حضرت به اصحاب خود فرمودند:
آیا عاجزید كه هر صبح و شام نزد خداوند عالمیان عهدی بگیرید؟
گفتند:
چگونه عهد بگیریم؟
فرمودند كه:
این دعا را بخوانید كه هر كه این دعا را بخواند مهری بر آن می زنند و در زیر عرش الهی می گذراند، چون روز قیامت شود منادی ندا كند كه كجایند آنان كه نزد خداوند رحمن عهدی دارند. پس آن عهد را به ایشان دهند و به آن عهد داخل بهشت شوند:
اللهم فاطر السوات و الارض عالم الغیب و الشهادة الرحمن الرحیم، اعهد الیك فی هذه الدنیا انك انت الله لا اله الا انت وحدك لا شریك لك و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبدك و رسولك، اللهم فصل علی محمد و اله و لا تكلنی الی نفس طرفة عین ابدا و لا الی احد من خلقك فانك ان وكلتنی الیها تباعدنی من الخیر و تقربنی من الشر ای رب لا اثق الا برحمتك فصل علی محمد و آله الطیبین و اجعل لی عندك عهدا تودیه الی یوم القیمة انك لا تخلف المیعاد.
بعد از آن متوجه شوی به خدای (عز سبحانه و بهر برهانه) و به این عهد دیگر، خود را در دارین مفتخر و سرافراز نمائی، و بخوانی عهدی را كه از حضرت ابوجعفر (علیه السلام) روایت است كه در «مهج» ابن طاوس و سایر كتب دعوات ثبت است. حضرت می فرمایند:
[ صفحه 73]
هر كس از موالیان ما در عمر خود یك مرتبه این دعا را بخواند، نوشته می شود در رق عبودیت و بلند می شود در دیوان حضرت قائم (ارواحنا فداه) پس چون ظهور فرماید قائم (عجل الله فرجه) ندا می فرماید به اسم خواننده ی این دعا و اسم پدر او، و می دهد به او آن نوشته كه در رق عبودیت نوشته شده و گفته شود به آن كس كه: «بگیر این كتاب عهد خود را كه در دنیا با ما معاهده نموید.»
بعد حضرت ابی جعفر (علیه السلام) فرمودند:
این است قول خدای (عز و جل) كه فرموده:
الا من اتخذ عند الرحمن عهدا.
بخوان این دعا را در حالتی كه طاهر باشی:
اللهم یا اله الالهة یا واحدیا احد یا آخر الآخرین یا قاهر القاهرین یا علی یا عظیم، انت العلی الا علی علوت فوق كل علو هذا یا سیدی عهدی و انت منجز و عدی فصل یا مولای عهدی و انجز وعدی، آمنت بك و اسئلك بحجابك العربی و بحجابك العجمی و بحجابك العبرانی و بحجابك السریانی و بحجابك الرومی و بحجابك الهندی و اثبت (و ثبت، خ. ل) معرفتك بالعنایة الاولی فانك انت الله لا تری و انت بالمنظر الاعلی و اتقرب الیك برسولك المنذر صلی الله علیه و آله و بعلی امیرالمومنین صلوات الله علیه الهادی و بالحسن السید و بالحسین الشهید سبطی نبیك و بفاطمة البتول و بعلی بن الحسین زین العابدین ذی الثفنات و محمد بن علی الباقر عن علمك و بجعفر بن محمد الصادق و صدق (الذی صدق، خ، اصح) بمیثاقك و میعادك (و بمیعادك، خ) و موسی (و به موسی، خ. ل) بن جعفر الحضور القائم بعهدك و بعلی بن موسی الرضا الراضی بحكمك و بمحمد بن علی
[ صفحه 74]
الحبر الفاضل المرتضی فی المؤمنین و بعلی بن محمد الامین المؤتمن هادی المسترشدین و بالحسن بن علی الطاره الزكی خزانة الوصیین و اتقرب الیك بالامام القائم العدل المهدی المنتظر (المنتظر المهدی، خ) امامنا و ابن امامنا (ائمتنا، خ) صلوات الله علیهم اجمعین، یا من جل فعظم و اهل ذلك فعفی و رحم یا من قدر فلطف اشكو الیك ضعفی و ما قصر عنه املی من توحیدك و كنه معرفتك و اتوجه الیك بالتسمیة البیضاء و بالوحدانیة الكبری التی قصر عنها من ادبر و تولی و آمنت بحجابك الاعظم و بكلماتك السامة العلیا التی خلقت منها دار البلی و احللت من احببت جنة المأوی و آمنت بالسابقین و الصدیقین و اصحاب الیمین من المومنین الذین خلطوا عملا صالحا و آخر سیئا الاتولنی غیرهم و لا تفرق بینی و بینهم فدا اذا قدمت الرضا بفصل القضاء آمنت بسرهم و علانیتهم و خواتیم اعمالهم فانك تختم علیها اذا شئت یا من اتحفنی بالاقرار بالوحدانیة و حبانی بمعرفة الربوبیة وخلصنی من الشك و العمی رضیت بلك ربا و بالاصفیاء حججا و بالمحجوبین انبیاء و بالرسل ادلا و بالمتقین امراء و سامعا لك مطیعا.
و بعد از آن متوجه به سوی امام عصر (ارواحنا فداه) و با آن حضرت معاهده ی جدیده نمائی و با امام خود عهد و میثاق خود را در این روز جدید تازه می كنی، و باید متوجه مضامین عالیه و عبارات سامیه ی این دعای عظیم القدر جلیل الشان كه از مكنونات الهیه و مخزونات غیبیه ی سرمدیه است باشی و باید در ادای این عبارات كمال توجه و التفات قلبیه را داشته باشی، كه مبادا - نعوذ بالله - از روی كذب و ریاء باشد و این عهد را سید بن طاوس و كفعمی و دیگران در
[ صفحه 75]
مصابیح و كتب معتبره از حضرت صادق (علیه الصلوة و السلام) روایت كرده اند كه آن حضرت فرموده اند:
هر كه خدا را بخواند به این عهد چهل صباح، از انصار حضرت قائم (عجل الله فرجه) می شود. و اگر قبل از ظهور آن حضرت بمیرد و آن حضرت را (ارواحنا فداه) درك نكند، خداوند او را از قبرش زنده می كند - یعنی رجعت می كند به دنیا كه خدمت آن حضرت مشرف شود - و خدای تعالی به هر كلمه هزار حسنه برای او بنویسد و هزار گناه از او محو كند:
اللهم رب النور العظیم و رب الكرسی الرفیع و رب البحر المسجور و منزل التوریة و الانجیل و الزبور و رب الظل و الحرور و منزل الفرقان العظیم، و رب الملئكة المقربین و الانبیاء و المرسلین، اللهم انی اسئلك باسمك الكریم و بنور وجهك المنیر و ملكك القدیم، یا حی یا قیوم و باسمك الذی اشرقت به السموات و الارضون، یا حیا قبل كل حی و یا حیا بعد كل حی و یا حیا لا اله الا انت اللهم بلغ مولانا الامام الهادی المهدی القائم بامرك (بامر الله، خ) صلی الله علیه و علی آبائه الطاهرین عن جمیع المومنین و المومنات فی مشارق الارض و مغاربها و سهلها و جبلها و برها و بحرها و عنی و عن والدی و ولدی و اخوانی من الصلوات زنة عرش الله و مداد كلماته و ما احصاه كتابه و احاط به علمه، اللهم انی اجدد له فی صبیحة هذا الیوم و ماعشت به فی ایام حیاتی عهدا و عقدا و بیعة له فی عنقی لا احول عنها و لا ازول، اللهم اجعلنی من انصاره و اعوانه و الذابین عنه و المسارعین فی حوائجه و الممتثلین لاوامره و نواهیه و السابقین الی ارادته و المحامین عنه و المستشهدین بین یدیه، اللهم فان حال
[ صفحه 76]
بینی و بینه الموت الذی جعلته علی عبادك حتما مقضیا فاخرجنی من قبری موتزرا كفنی شاهرا سیفی مجردا قناتی ملبیا دعوة الداع فی الحاضر و البادی، اللهم ارنی الطلعة الرشیدة و الغرة الحمیدة واكحل بصری بنظرة منی الیه و عجل فرجه و اوسع منهجه و اسلك بی محجته و انفذ امره و اشدد ازره و قو ظهره، و اعمر اللهم به بلادك و احی به عبادك فانك قلت و قولك الحق «ظهر الفساد فی البر و البحر بما كسبت ایدی الناس» و اظهر اللهم ولیك و ابن ولیك و ابن بنت نبیك المسمی باسم رسولك صلواتك علیه و آله فی الدنیا و الاخرة حتی لا یظفر بشیی ء من الباطل الا مزقه و یحق الله الحق و یحققه، اللهم فاجعله مفزعا للمظلوم من عبادك و ناصرا لمن لا یجد ناصرا غیرك و مجددا لما عطل من احكام كتابك و مشیدا لما ورد من اعلام دینك و سنن نبیك صلی الله علیه و آله و اجعله اللهم ممن حصنته من بأس المعتدین، اللهم و سر نبیك محمدا صلی الله علیه و آله برؤیته و من تبعه علی دعوته و ارحم استكانتنا من بعده، اللهم اكشف هذه الغمة عن هذه الامة بحضوره و عجل لنا ظهوره، انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا برحمتك یا ارحم الراحمین.
پس سه مرتبه دست بر زانوی راست بزن و بگو:
العجل العجل العجل یا مولای یا صاحب الزمان.
بعد از آن به اشتیاق لقای آن حضرت (ارواح العالمین فداه) در خواب یا بیداری و تجدید عهد و میثاق با امام خود (ارواحنا فداه) از روی كمال محبت و مودت و اتحاد و خلوص عقیدت و وداد، می خوانی دعای عظیم القدری را كه حضرت صادق (علیه السلام) فرموده اند:
[ صفحه 77]
هر كه بخواند بعد از هر فریضه، به درستی كه می بیند امام محمد بن الحسن (علیه و علی آبائه السلام) را یا در بیداری یا در خواب. و سید بن طاوس (قدس سره) فرموده زیارتی - كه امام عصر را در هر روز بعد از نماز فجر باید زیارت كرد - این است:
بسم الله الرحمن الرحیم، اللهم بلغ مولانا صاحب الزمان اینما كان و حیثما كمان من مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها عنی و عن والدی و عن ولدی و اخوانی التحیة و السلام عدد خلق الله وزنة عرش الله و ما احصاه كتابه و احاط به علمه، اللهم انی اجدد فی صبیحة هذا الیوم و ما عشت فیه من ایام حیاتی عهدا و عقدا و بیعة له فی عنقی لا احول عنها و لا ازول، اللهم اجعلنی من انصاره و نصاره و الذابین عنه و الممتثلین لاوامره و نواهیه فی ایامه و المستشهدین بین یدیه، اللهم فان حال بینی و بینه الموت الذی جعلته علی عبادك حتما مقضیا فاخرجنی من قبری مؤتزرا كفنی شاهرا سیفی مجردا قناتی ملبیا دعوة الداعی فی الحاضر و البادی، اللهم ارنی الطلعة الرشیدة و الغرة الحمیدة و اكحل بصری (ناظری، خ. ل) بنظرة منی الیه و عجل فرجه و سهل مخرجه، اللهم اشدد ازره و قو ظهره و طول عمره و اعمر اللهم به بلادك و احی به عبادك فانت قلت و قولك الحق: ظهر الفساد فی البر و البحر بما كسبت ایدی الناس فاظهر اللهم لنا ولیك و ابن بنت نبیك المسمی باسم رسولك صلواتك علیه و آله حتی لا یظفر بشیی ء من الباطل الا مزقه و یحق الله بكلماته و یحققه، اللهم اكشف هذه الغمة عن هذه الامة، انهم یرونه بعیدا و نریه قریبا...
بعد از آن عرض عقاید حقه ی خود را باید به ملائكه كه تازه ورود كرده اند
[ صفحه 78]
بنمائی، كه عقاید حقه ی تو را بنویسند در جزو اعمال امروز تو، هنگام غروب آفتاب كه صعود می نمایند با خود ببرند. و بهترین دعاهائی كه مشتمل بر شهادت به وحدانیت خدا و نبوت خاتم انبیاء و وصایت تمام اوصیاء و اكثر عقاید حقه است و متضمن حوائج دنیا و آخرت است، دعای عظیم القدری است كه سید بن طاووس در «مهج الدعوات» از موسی بن جعفر (صلوات الله و سلامه علیه) روایت كرده و مجلسی (علیه الرحمه و الرضوان) در «بحار الانوار» از كتاب «عتیق» نقل نموده و مسمی است به دعای اعتقاد، سید بن طاوس (قدس سره) همین دعای اعتقاد را در «مهج» از حضرت رضا (علیه الصلوة و السلام) نیز نقل نموده كه از اصل كتاب یونس بن بگیر این دعا را یافته كه یونس از آن حضرت سوال می نماید كه تعلیم نماید او را دعائی كه در وقت شدائد بخواند. و این دو دعا در مضامین و عبارات جزئی اختلافی با هم دارند. هر كه خواهد رجوع به «مهج» نماید:
الهی ان ذنوبی و كثرتها قد غبرت وجهی عندك و حجبتنی عن استیهال رحمتك و باعدتنی عن استنجاز مغفرتك، و لولا تعلقی بآلائك و تمسكی بالرجاء لما وعدت امثالی من المسرفین و اشباهی من الخاطئین و نهیت القانطین بقولك یا عبادی الذین اسرفوا علی انفهسم لا تقنطوا من رحمة الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا انه هو الغفور الرحیم و حذرت القانطین من رحمتك فقلت «و من یقنط من رحمة ربه الا الضالون ثم ندبتنا برحمتك الی دعائك فقلت «ادعونی استجب لكم ان الذین یستكبرون عن عبادی سیدخلون جهنم داخرین «الهی لقد كان ذل الایاس علی مشتملا و القنوط من رحمتك بی ملتحفا، الهی قد و عدت المحسن ظنه بك ثوابا و اوعدت المسیی ء بك ظنه عقابا، اللهم و قد اسبل دمعی حسن الظن بك فی عتق رقبتی من النار و تغمد ذللی و اقامة عثرتی و قلت و قولك الحق لا
[ صفحه 79]
خلف له و لا تبدیل یوم ندعوا كل اناس بامامهم و ذلك یوم النشور اذا نفخ فی الصور و بعثر ما فی القبور،اللهم انی اقروا اشهدو اعترف و لا اجحدوا اسروا اظهرو اعلن وابطن بانك انت الله الذی لا اله الا انت وحدك لا شریك لك وان محمدا عبدك و رسولك و ان علیا امیرالمومنین و سید الوصیین و وارث علم النبیین و قاتل المشركین و امام المتقین ومبیر المنافقین و مجاهد الناكثین و القاسطین و المارقین و امامی و محجتی و من لا اثق بالاعمال و ان زكت و لا اراها منجیة لی و ان صلحت الا بولایته و الایتمام به و الاقرار بفضائله و القبول من حملتها و التسلیم لرواتها، اللهم و اقربا وصیائه من ابنائه ائمة و حججا و ادلة و سرجا و اعلاما و منارا وسادة و ابرارا و ادین بسرهم و جهرهم و ظاهرهم و باطنهم وحبهم و میتهم و شاهدهم و غائبهم لا شك فی ذلك لا ارتیاب و لا تحول عنه و لا انقلاب، اللهم فادعنی یوم حشری و حین نشری بامامتهم و احشرنی فی زمرتهم و اكتبنی فی اصحابهم و اجعلنی من اخوانهم و انقذنی بهم یا مولای من حر النیران فانك ان اعفیتنی منها كنت من الفائزین، اللهم و قد اصبحت فی یومی هذا لاثقة لی و لا مفزع و لا ملجاء و لا ملتجاء غیر من توسلت بهم الیك من آل رسولك صلی الله علیه و آله علی امیرالمومنین و سیدتی فاطمة الزهراء و الحسن و الحسین والائمة من ولدهم و الحجة المستورة من ذریتهم المرجو للامة من بعدهم و خیرتك علیه و علیهم السلام، اللهم فاجعلهم حصنی من المكاره و معقلی من المخاوف و نجنی بهم من كل عدو طاغ و فاسق باغ و من شر ما اعرف و ما انكرو ما استتر علی و ما ابصر و من شر كل دابة ربی آخذ
[ صفحه 80]
بناصیتها، ان ربی علی صراط مستقیم، اللهم بتوسلی الیك بهم و تقربی بمحبتهم افتح علی ابواب رحمتك و مغفرتك و حببنی الی خلقك و جنبنی عداوتهم و بغضهم، انك علی كل شیی قدیر اللهم ولكل متوسل ثواب ولكل ذیشفاعة حق فاسئلك بمن جعلته (جعلتهم، خ، ل) الیك سببی و قدمته (قدمتهم، خ، ل امام طلبتی ان تعرفنی بركة یومی هذا و عامی هذا و شهری هذا، اللهم فهم معولی فی شدتی و رخائی و عافیتی و بلائی و نومی ویقظتی وظعنی و اقامتی و عسری و یسری و صباحی و سمائی و منقلبی و مثوای، اللهم فلا تخلنی بهم من نعمتك و لا تخیبنی بهم من نائلك و لا تقطع رجائی من رحمتك و لا تفتنی و افتح لی من لدنك فتحا یسیرا و اجعل لی من كل ضنك مخرجا و الی كل سعة منهجا، برحمتك یا ارحم الراحمین، اللهم و اجعل اللیل و النهار مختلفین علی برحمتك و معافاتك و منك و فضلك و لا تفقرنی الی احد من خلقك برحمتك یا ارحم الراحمین، انك علی كل شیی ء قدیر و بكل شیی ء محیط و حسبنا الله و نعم الوكیل.
پس از آن بخوان تعقیب بعد از نماز صبح را كه در «مصباح» شیخ و كفعمی و «فلاح السائل» و «مكارم الاخلاق» و «بحار الانوار» و سایر كتب معتبره به اسناد صحیحه از حضرت صادق (علیه الصلوة و السلام) روایت كرده اند. و این دعای جلیل القدر عالیه المضامین نیز مشتمل است بر شهادت به وحدانیت حضرت باریتعالی (عظم شانه و بهر برهانه) و نبوت حضرت خاتم انبیاء و وصایت تمام اوصیاء و عرض عقاید حقه و ذكر امم و مولای تو (ارواحنا فداه) و ذكر حوائج دنیا و آخرت و غیرها. ابتدای آن چنین است:
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله و اهل
[ صفحه 81]
بیته الطاهرین الاخیار الاتقیاء الابرار...
و آخر دعا این است:
... الحمد لله الذی قض عنی صلوة كانت علی المومنین كتابا موقوتا لم یجعلنی من الغابرین.
چون دعاء طولانی است، ترك شد.
[ صفحه 82]